لەكۆبوونەوەیەكی كۆشكی سپی بە ئامادەبوونی وەزیری بەرگری، کە تۆڕی NBC دزەی بە هەندێک لە زانیارییەکانی كردووە، ئاماژە بەوە دەكات ترەمپ بەنیازە دەستبەرداری رابەرایەتی هاوپەیمانی ناتۆ بێت.
ئەم بابەتە بەشێكی پلانی 75 ساڵ لەمەوپێشە. هەنگاوی یەكەم ئەمریكا دەستی لە رۆڵی فەرماندەیی گشتی هاوپەیمانەكان لە ئەوروپا هەڵگرێت. ئەم پۆستە ئێستا بە هاوبەشی لەلایەن ئەوروپی ـ ئەمریكییەوە فەرماندەیی دەکرێت كە چالاكی و چاودێری و پشتیوانیی ئۆكرانیا دەكات لە جەنگی لەگەڵ روسیا.
لە كۆنفرانسێكی رۆژنامەوانیدا، ترەمپ ئاماژە بەوە دەدات، هاوپەیمانیی ناتۆ هیچ شتێكی نییە بەبێ ویلایەتە یەكگرتوەكان. بەڵام ئەو ئەوە دوور ناخاتەوە كە ناتۆ هێزێكی بەهێز و یەكگرتووە، ئەوەیش بەلای ئێمەوە گرنگە، بەڵام بڕی خەرجییەكانی دەبێت دادپەروەرانە بێت.
هەرچەندە ئەمە بابەتێكی نوێ نییە و پێشتریش وروژێنراوە ئەویش بابەتی یەکسانییە لە خەرجییەكاندا، بەڵام دەستبەرداری تەواوەتی ئەمریكا لە سەرۆكایەتی فەرماندەیی هێزەكانی ناتۆ، ئاسان نییە، چونکە یان دەبێ لە ناتۆ بچێتە دەرەوە یان ناوەندی سەركردایەتی بۆ هێزێكی تر لە ئەوروپییە نوێیەكان بەجێبهێڵێت.
لەدوای رووخانی یەكێتیی سۆڤیەت و كۆتاییهاتنی جەنگی سارد، گومانی زۆر لەسەر مانەوەی ناتۆ سەریهەڵدا. هەمیشە ئەو پرسیارە دەوروژێنرا، ناتۆ هێشتا پێویستە؟ دوای ئەوەی ناتۆ بەشداریی شەڕی دژ بە تیرۆری پێسپێردرا، ئەمریكا سەرۆكایەتی دەكرد و بەرپرسی بوو لە هەموو چالاكییەكانیدا بەتایبەتی لە ئەفغانستان. هەر لەدوای كۆتایی هاتنی جەنگی سارد، تا ئێستا ئەمریكا شەڕەكە بەڕێوە دەبات. ترەمپ لە راگەیاندنێكدا ئاماژە بەوە دەدات كە ئەمریكا پێویستی بە ناتۆ نییە، بەڵكو دەبێت پەیوەندیی باشتر لەگەڵ روسیا دروستبكات.
پێشتر، هەندێك لە وڵاتانی ئەوروپی باوەڕیان وابوو ئەمریكا ناتۆ بەكاردەهێنێت بۆ سوودی خۆی. لە شەڕی ئەفغانستاندا، بەشێك لەو وڵاتانە داوای روونكردنەوەیان كردووە بۆ ئەوەی زانیارییان هەبێت و بزانن بۆچی دەبێت بەشداری لەم شەڕەدا بكەن؟ ئەمەش كێشەكەی زیاد كرد، چونکە دەبوو لە تێچووی شەڕەکەدا بەشداربن.
لەلایەكی ترەوە سەرۆكی لیژنەی هێزە چەكدارەكانی ئەمریكا لە كۆنگرێس، داوا لە ترەمپ دەكات دەستكاریی ریزبەندەكانی ناتۆ نەكات و دەستبەرداری فەرماندەیی گشتی هێزەكانی ئەوروپا و ئەمریكا نەبێت .
لەو سەردەمەدا هەندێک بۆچوون هەبوو لە بارەیەوە كە ناتۆ ببێتە هێزی پاراستنی ئاشتی و یەكلاكەرەوەی ناكۆكییەكان، هەرچەندە دواتر هەندێ ئەركیان پێبەخشی لە خۆرئاوا وەك بۆسنی و كۆسۆڤۆ و دواتریش لە جەنگی دژ بە تیرۆر هەمووی بە سەركردایەتی مەیدانی ئەمریكا.
هۆكاری دامەزراندنی ناتۆ لە ساڵی 1949 بەسترابوەوە بە بوونی یەكێتی سۆڤییەتەوە، بەڵام لەلایەن ناوەندەكانی بڕیاری ئەمریكاوە، هاوپەیمانی ناتۆ بە پێویستی دەزانن بۆ پاراستنی ئاسایشی نەتەوەیی ئەمریكا، هەروەك سەرۆكی لێژنەی بەرگریی لە كۆنگرێس و ئەنجومەنی پیرانی ئەمریكا ئاماژەی پێدەدەن، بە چەقی پاراستنی ئاسایشی نەتەوەیی ئەمریكای ناوزەد دەكەن.
حزبی جمهوری لایەنگری سەرۆك، هۆشداریی بە كۆشكی سپی دەدەن و ئاماژە بەوە دەكەن هاوپەیمانی ناتۆ رۆڵی گرنگی هەیە لە پاراستنی ئاسایشی نەتەوەیی ئەمریكا.
ئەو ناكۆكییەی نێوان ترەمپ و گروپی بەڕێوەبردنی ئیدارەی ئەمریكا، دەگەڕێتەوە بۆ ئەوەی ئایا روسیا بە مەترسی سەرەكیی گەورەی سەر ئاسایشی نەتەوەیی ئەمریكا دەناسێنن؟ لە بەرامبەریشدا بۆچوونێكی تر هەیە، دەڵێت ناتۆ خۆی هۆكاری وروژاندنی روسیایە و كێشەكان زیاتر دەكەن.