* ئیسلام و مۆێرنێتی سیاسی
* مۆریس باربیه
* وەرگیرانی لەفارسییەوە: ئەکرەمی میهرداد
* بلاوکراوەکانی ئەکادیمیای هۆشیاری و پیگەیاندنی کادیران
* هەرێمی کوردستانی عیراق - سلیمانی - ۲۰۱۲
* ژمارەی سپاردنی بە بەریوەبەرایەتی گشتی کتیبخانە گشتییەکان ( ١٧٥٦ ی ساڵی ۲۰۱۲
* هەلەبری: محەمەد عومەر، کەیوان سەعید
* دیزاینی ناوەوەو بەرگ جوان قادر سوفی
* تیراژ (٤٠٠٠) دانه
* چاپی یەکەم
---------------------------------------------------------------------
هه‌روه‌ك ده‌زانین سه‌رده‌مێكی زۆر نییە مۆدێرنیتی سیاسی لەخۆرئاوا په‌یدا بووه. لەم ناوچه‌شدا مودێرنیتی سیاسی بەهه‌نگاوی له‌سه‌رخۆ پێشكەوتووەو ته‌نانه‌ت جاروباریش تووشی پاشەكشه بووه، بەتایبه‌تی لەسه‌رده‌می سه‌رهه‌ڵدانی تۆتالیتاریزمدا.
ئێستا ده‌بێ لەخۆمان بپرسین ئایا دەكرێ باسی بوونی مۆدێرنیتی سیاسی بكەین لەجیهانی ئیسلامیدا، ئایا ئیسلام ڕێگری ناچاریی دەخاتەسه‌ر ڕێگای مۆدێرینتی سیاسی؟ هه‌لومه‌رجی وڵاتانی ئیسلامیی له‌م پرسەدا بەهۆی دوو هۆكاره‌وە شایانی لێكۆڵینەوەیە: یەکەم، گرنگی و کاریگەریی هۆکاری ئایینەیە لەم وڵاتانەدا، دووەم، گەشەو بڵاوبوونەوەی ئیسلامیزمە(سیاسەت و پەیرەوی ئیسلامی) لەوڵاتانەدا. لەلایەك ئایین لەدیاریکردنی ناسنامەی نەتەوەییدا نەخشی بڕیاردەی هەیەو زۆر بەتوندی بەدەوڵەتەوەگرێدراوە، هەربۆیە ئیسلام توخمی سەرەكییە لەدروستکردنی هەمووستانی نیشتمانیداو بەشێوەی فەرمیی و گشتی ئیسلام ئایینى دەوڵەته.
ئێستا دەبێت لەخۆمان بپرسین بەسەرنجدان لەم هەلومەرجانە، ئایا لەباری پرانسیپی و فەرمیدا هێنانەدی مۆدێرنیتی سیاسی لە جیهانی ئیسلامیدا پەیدادەبێت؟ وەڵامەکە دەبێتە نەبوونی تەواوی مۆدێرنیتی سیاسی لە جیهانی ئیسلامیدا لەلایەکی دیکە، سی ساڵ لەمەو پێش سەرهەڵدانی سیاسەتی ئیسلامیزممان لە هەندێ وڵاتانی ئیسلامیی بینی و هەروەکو دەزانین ئەم بزاڤە لە هەوڵی ئەوەدایە سەرلەنوێ نەخشەی ئیسلام لە ژیانی سیاسی و کۆمەڵایەتی زیندووبکاتەوە، دەیەوێت یاساکانی ئیسلام بەرقەرار بکات و تەنانەت دەوڵەتی ئیسلامیی پایەدار بکات، گومانی تێدا نییە بۆ تیگەیشتنی ئەم دیاردە سەرسامە دەبێت لە سەرەتاوە پەیوەندی لەگەڵ مۆدێرنیتی سیاسیدا بە وردی لیکۆڵینەوە بکەین، ئەم هەوڵە ناسازگاریی ڕیشەیی لە نێوان مۆدێرنیتی سیاسی و ئیسلامیزمدا فەراهەم دەکات.
ئیسلامیزم و نەبوونی مۆدێرنیتی سیاسی
پەیدابوون و فراوانبوونی ئیسلامیزم، دەتوانرێت بەهۆی نەبوونی مۆدێرنیتی سیاسی لە وڵاتانی ئیسلامیی ڕۆشن بكرێتەوە، هەروەکو لەوە و پێش بینیمان، ئه‌م وڵاتانە بەشێوەیەکی گشتی جوودایی نێوان دەوڵەت و کۆمەڵی مەدەنی و جوودایی قەڵەمڕەوی گشتی و پانتایی کاروباری تایبەتی و کەسایەتیان نەناسیوە، لە ئەنجامدا جوودایی نێوان دەوڵەت و ئاینیشیان نەبینیوە، چونکە دەوڵەت تایبەتمەندی ئایینی هەیە و ئیسلام ئاینی فەرمییە، کۆمەڵی هاووڵاتیان بە کۆی بڕواداران دەناسرێن و ئیسلام توخمێکی گرنگە لەو دەوڵەتانەدا. بەڵام ئەم هەلومەرجە زیاتر ناهاوسەنگی دەکاتە ئامانج، بەو شێوەیەی کەسازمانی سیاسی بەسەر سازمانی ئایینیدا زاڵەو دەوڵەت ئایینی لە خۆیدا گونجاندووە، کۆنترۆڵی کردووە و سوودی لێ بینیوە، ئایینیش خۆی بۆ خۆی وابەستەیە بە دەوڵەت و هەم کۆمەک لە دەوڵەت وەردەگرێ و هەم پشتیوانیشی لێدەکات. ئه‌م هاویاری و هاوکارییە نزیکە لە کاتی خەبات بۆ سەربەخۆیی وڵاتانی ئیسلامیی نەخشی کاریگەری هەبووە.
بابەتی زیاتر