رۆژباش دەنگدەرانی ئازیز و ئەو گەنجانەی ئەمجارە  ناتوانن  دەنگ  بدەن،  ئەمڕۆ  من دانیشتووم  قسە  لەگەڵ  تۆ  دەكەم،  دیسان وەختی  هاتەوە،  وەختی  هەڵبژاردن،  ئەم هەڵبژاردنە جیاوازە لە هەڵبژاردنەكەی پێشوو، هەڵبژاردنەكەی پێشوو هەڵبژاردنی كوردستان بوو، هەمووتان گەرم بوون، خوێنتان گەرم بوو،  ویستتان  دەنگ  بدەن،  سوپاسیشتان دەكەین بۆ ئەو دەنگدانە، كوردستان رێژەی دەنگدەرانی  لە  هەموو  عیراق  بەرزتربوو، دەستخۆشیتان  لێدەكەم.  توانیشتان  وابكەن %93یەكێتیی نیشتمانیی كوردستان بەگشتی دەنگی زیادبكات، من سوپاستان دەكەم، دەنگی زیاد واتای خزمەتی زیاتر، ئەم هەڵبژاردنە هێندەی  هەڵبژاردنەكەی  پێشتر  گرنگە، مەهێڵن كەس پێتان بڵێ وا نییە. بۆ گرنگە ئەم هەڵبژاردنە؟ ئەمە هەڵبژاردنی ئەنجومەنی نوێنەرانە  لە  عیراق،  ئەمڕۆ  بەدڵمان  بێت، بەدڵمان نەبێت زۆر بڕیاری گرنگ و قورس لە بەغدا دەدرێت، بۆیە زەرورە پێشئەوەی باسی پرۆژە و بەرنامەی یەكێتیتان بۆ بكەم، داواتان لێ بكەم ئەم هەڵبژاردنە بە جددی وەربگرن، ئەمە هەڵبژاردنی ئێوەیە، بڕۆن دەنگی خۆتان بدەن، دەنگ بدەن بەوەی ئیشی پێدەكرێت لە بەغدا، رەنگە چەند كەسێك هەبن پرسیارێك بكەن، رەنگە تۆ پرسیارێك بكەیت، ئایا دەنگ بە كێ بدەم؟ خۆتان دەزانن دەبێت دەنگ بە كێ بدەن، بەڵام با یارمەتیتان بدەم، سەیری ئەم چەند ساڵە بكەن، یەكێتی چی كردووە و یەكێتی لە كوێیە، گرنگتر لەوە كێ لە بەغدا هاوڕێی هەیە، كێ لە بەغدا ئیشی دەڕوات، كێ لە بەغدا قسەی دەخوات؟ من پێموایە خۆتان لە من باشتر دەزانن، كە یەكێتیی نیشتمانیی كوردستانە، ئێمە كە شتێك دەڵێین، جێبەجێی دەكەین، سوتفە نییە ئازیزان، كە كێشەیەك هەیە  لە  سلێمانی،  كە  كێشەیەك  هەیە  لە كوردستان خەڵك لە دەرگای یەكێتی دەدات، كە كێشەیەكی ئەمنی هەیە خەڵك لە دەرگای یەكێتی دەدات، خوێندكارەكان كە كێشەیەكیان هەیە لە دەرگای یەكێتی دەدەن، مامۆستاكان كە خۆپیشاندان دەكەن، كە ماندەگرن، لە دەرگای یەكێتی دەدەن، من شتێكی سەیرم بەسەر هات، مامۆستاكان مانیان گرتبوو، چووم بۆ لایان، ژنێكی لێبوو زۆر توند بوو، حەقی خۆیشی بوو زۆر توند بێت، كەسمان رازی نین بە وەزعی مامۆستایان، پێیوتم هەر تۆ ئەمەت پێدەكرێت، پرسیارێكم لێكرد و وتم دەنگت بە كێ دا لەم هەڵبژاردنەی پێشتر؟ پێیوتم دەنگی بە كێ داوە و دەنگی بە لایەنێك دابوو، لایەنێك كە قسەیان زۆرە و ئیشیان نییە، نەك ئیشیان كەمە، بەڵكو ئیشیان نییە. پێكەنیم و زانی، وتم باشە بۆچی ناچی لە دەرگای ئەو بدەیت؟ وتی: بافڵ بەو ناكرێت. ئێ وتم: بۆ دەنگی خۆت دەسووتێنیت. داواتان لێدەكەم دەنگی خۆتان مەسووتێنن، دەنگ بدەن بە یەكێك، دەنگ بدەن بە حزبێك كە لە مەسئولیەت رانەكات، كە نەترسێت لە خەبات كردن، نەترسێت لە شەڕ بۆ مافەكانی ئێوە، زۆر شت دەتوانن بە یەكێتی بڵێن، كەس ناتوانێت بڵێت یەكێتی دەترسێت.
 


ئازیزان.. ئێمە هێزی تۆین لە بەغدا، كەیسەكەی ئێمە لە بەغدا زۆر گەورەترە لە مووچە، مووچە بەشێكی بنەڕەتییە لەم كێشەیە، كێشەی ئێمە كوردستانە، مافەكانی كورد، بەیەكەوەژیانە، سیاسەتێكی  نێودەوڵەتییە،  سیاسەتێكە  كە تێدەگات لەو گۆڕانكارییانەی كە لەم دنیایەدا دەگوزەرێت، ساڵێك پێش ئێستا من پێموتن چی روودەدات لەنێوان ئیسرائیل و ئێراندا، بۆم  باسكردن  نرخی  نەوت  چی  لێدێت، پێموتن مەترسییەكانی سەر كوردستان چۆن دەبن.  پرسیارێكتان  لێدەكەم،  بۆ  حزبەكانی تر ئەم شتانە نابینن، بەرنامەیان چییە بۆ چارەسەركردنی ئەم شتانە؟ چیتان دیوە كە تازە بێت لە حزبەكانی تردا، چ بەرنامەیەكی تازەتان بیستووە، یان هێشتا باسی ئەوەمان بۆ دەكەن لەبەر ئەمە دەنگ بە ئێمە بدەن، یان لەبەر ئەوە، یان بەڵێنی سەیر سەیرتان پێدەدەن و پێتان دەڵێن دەنگمان بدەنێ ئەگینا ئێمە سیاسەت ناكەین. كاتێك بارودۆخ قورس دەبێت، كێ دەچێت بۆ بەغدا، كێ ئیشەكانی پێ دەكرێت، كێ مووچەتان بۆ دابیندەكات، كێ وەڵامی میلیشیاكان دەداتەوە؟، خۆتان  باش  دەزانن  كێ  خاكی  كوردستانی هەرگیز نەفرۆشتووە بۆ هیچ نەیارێك، بۆ هیچ شەریكێكیش، كێ بەرگریی دەكات لە خوشك و براكانمان لە هەر چوار پارچەی كوردستان، كێ بەشێكی بنەڕەتیی بووە لەم ئاشتییەی كە ئێستا روودەدات لە بەینی كوردان، هەم لە سوریا، هەم لە توركیا، هەم لە عیراق. یەكێتیی نیشتمانیی كوردستان زۆر جیاوازە لە یەكێتیی نیشتمانیی كوردستانی چەند ساڵێك پێش ئێستا، یەكێتیی نیشتمانیی كوردستانی ئەمڕۆ ئەو یەكێتییەیە كە هەر ئێوە ویستووتانە، ئەو یەكێتییەیە كە مام جەلال و تێكۆشەرەكانی لەگەڵ مام جەلال دروستیانكرد، یەكێتییەكە كە بۆ مافەكانی كورد و كوردستان خەبات دەكات  و  شەڕ  دەكات،  بۆ  دواوە  ناڕوات، ئەو  یەكێتییەیە  كە  بەرامبەر  تەهدیدێكی سەرسوڕهێنەر (عەجیب) ئاوهای لە شاری كەركوك كردووە، ئەمڕۆ ئەو كەركوكە بەراورد ناكرێت لەگەڵ كەركوكی چوار ساڵ پێش ئێستا، سەیری هەموو پێكهاتەكان بكە چۆن هەموو پێكەوە دەژین، سەیری پرۆژە بكە چۆن بۆ هەموولایەك دەكرێت، ئەمەیە یەكێتییەكەی مام جەلال، ئەمە تەواوكردنی بەرنامەی مام جەلالە، رێزدەگرین لە رێبازەكەی، چاوی لێدەكەین، فێردەبین لێی، بەڵام ئێمە دەبێت رێبازی مام جەلال بپارێزین، بەڵام هێندەی ئەوە گرنگ و ئەگەر گرنگتریش نەبێت، دەبێت بەرنامەی مام جەلال تەواو بكەین، ئێمە چەند لە بەغدا بەهێز بین، كوردستان جوانتر دەكەین، چەند لە بەغدا بەهێز بین، ژیانی ئێوە باشتر دەبێت، ئامانجی من ئەوەیە، ئەو ئازارەی كە ئێوە دەیبینن، منداڵەكانتان نەیبینن، ئەو ئیشەی كە بۆ ئێوە نییە ئەمڕۆ، هەم بۆ ئێوە هەبێت و لە داهاتووشدا بۆ منداڵەكانتان هەبێت. كوردستانی ئەمڕۆ ئەو شتانەی دەوێت كە وڵاتێكی ئەوروپی دەیەوێت، ئازادییان دەوێت، رێزیان دەوێت، ئەمنییەتیان دەوێت، كە ئیشت كرد حەقە مووچەی خۆت وەربگریت، كە چوویت بۆ خوێندنگە، دوای خوێندن دەبێت ئیشێك هەبێت بۆ تۆ، دەبێت كارەبا هەبێت، ئاوت هەبێت، ئەم شتانە ئاسانن، سەیرە لای من دوای ئەم هەموو ساڵە، هێشتا ئەم شتانە دابین نەكراون، یەكێتیی نیشتمانیی كوردستان بۆتان دابین دەكات.
 

یەكێتیی  نیشتمانیی  كوردستان  تاكە  حزبە لەم كوردستانە پیرۆزە، کە پەیوەندیی لەگەڵ هەموولایەکدا هەیە لە بەغدا، هەموو حزبێک، هەموو پێکهاتەیەک، نێوانمان لەگەڵ هەموو لایەک باشە، بۆ؟ بێگومان بۆ خزمەتی ئێوە، بۆ خزمەتی کوردستان، بۆ مافەکانی خەڵکی کوردستان، ئایا کام لایەنی تر ئەو پەیوەندییەی هەیە؟ کام لایەنی تر دەتوانێت بچێت بۆ بەغدا ئەو شتانە دابین بکات کە ئێوە دەتانەوێت؟ ئەم هەڵبژاردنە زۆر ئاسانترە لە هەڵبژاردنەکانی تر، ئەم هەڵبژاردنە تەرکیزی لەسەر بەغدایە، لەسەر عیراقە، کێ دەتوانێت لەبەغدا ئیش بۆ ئێوە بکات؟ زۆر روونە و ئێوەش دەزانن. کۆمەڵێک گەنج هەن، کۆمەڵێک گەنجی زیرەک و دڵسۆز، پڕ لە ئاگر، کە ئەم هەڵبژاردنە یەکەمین جارە بتوانن دەنگ بدەن، ئەی ئێوە دەنگ بەکێ دەدەن؟ دەنگ بە لایەنێکی کلاسیکی دەدەن کە بەشێک بووە لە دروستکردنی کێشەکانی کە ئێوە هەتانە؟ یان دەنگ دەدەن بە  حزبێک کە نوێ بووەتەوە؟ حزبێک کە لەم چەند ساڵەدا توانیوێتی چەند شتێک بکات بە سیستمێکی مۆدێرن بێ لووتبەرزی و بێ ئەوەی خۆی بە فیرعەون بزانێت؟ ئێمە بەشێکین لە ئێوە، ئێمە یەکێتیی نیشتمانیی کوردستانین،  ماڵە  قوڕەکان  ماڵی  ئێمەن، ئێستاش کە دەگەڕێم لەناو شاری سلێمانی، ئەوانەی  سڵاوم  لێدەکەن  و  ماچم  بۆ  فڕێ دەدەن،  تاکسییەکانن،  پیکابەکانن،  پاسەکانن، رۆلس رایس و لامبۆرگینییەکان نین، ئەوانە هی شوێنێکی ترن.
گەنجەکان... خوشک و براکانم، ئێوە دەنگ دەدەن نەک هەر بۆ ئەمڕۆ، ئێوە دەنگ دەدەن بۆ ئایندەی خۆتان، دەنگ دەدەن بۆ منداڵەکانتان بۆ ژنەکانتان، بۆ خزم و کەسوکارتان، بۆ دایکت کە پیردەبێت و دەچێتە تەمەنەوە، بۆ باوکت کە پیر دەبێت و ئەو هەموو خزمەتەی ئێوەی  کردووە،  دەبێت  ئێوە  ئەو  شتانەتان لەبەرچاوبێت، حەزدەکەم بە دڵێکی سافەوە، بە مێشکێکی سافەوە، بڕۆن دەنگ بەو لایەنە بدەن کە باوەڕتان بە قسەکەیەتی، باوەڕتان بە ئیشەکانێتی. کێ دەتوانێت یەکڕیزیی عیراق بپارێزێت؟ ئەوە بە چ حزبێک دەکرێت؟ ئەو حزبەی کە هەموو جارێک  دەچێت  کێشەکانی  نێوان  عیراق  و کوردستان چارەسەر دەکات، یان لایەنەکانی تر کە یان خۆیان دەدزنەوە لە بەرپرسیارێتییەکە، یان ئەو لایەنەی کە کێشەکانی دروستکردووە؟ خۆتان  باش  دەزانن  وەڵامی  ئەم  پرسیارە چییە.
 


هەڤاڵانی ئازیز... بەداخەوە چەند لایەنێک پشتیان بەستووە بەم وڵات و بەو وڵات. کێشەکانی عیراق بە ئێمە چارەسەر دەکرێت، بە کورد، بە عیراقی، بە ئێزدی، بە تورکمان، بە کریستیان، بە هەموو پێکهاتەکانی عیراق، بۆچی خۆمان دوور دەخەینەوە، بۆ ئەملا و ئەولا دەگەڕێین؟ ئەوەی ئەمڕۆ عیراق پێویستییەتی، بەرنامەیەکی نیشتمانییە، بەرنامەیەکی عیراقی، عیراق پیاوی هیچ لایەک نییە، عیراق دەبێت پیرۆزی بە خۆی ببینێت، عیراق دەبێت لەبیری نەچێت چەند گەورەیە، عیراق لەبیری نەچێت کە ئێمە ماتماتیکمان دەخوێند، کە خەڵکی عیراق بە ئاوریشمەوە دەگەڕا، هەندێک لەم وڵاتانەی دەوروبەرمان هێشتا لە ئەشکەوتدا دەژیان.
بەشێکی  خەباتی  ئێمە  لە  عیراق،  رێزگرتنە لە دەستووری عیراق، ئەو دەستوورە ئێمە نووسیمان، هەموومان پێکەوە، پێویستی نەکرد هیچ وڵاتێک لە دەرەوە یارمەتیی ئێمە بدات، چارەسەرەکەشی پێویستی بە ئێمەیە. هەموو کێشەکانی ئێمە بە دەستووری عیراق چارەسەر دەکرێت، بۆیە ئێمە دەبێت بۆ ئەوە خەبات بکەین، هەر لەماددەی 140 ەوە تا ماف و ئیمتیازاتی پێشمەرگەکانمان، هەمووی لەناو  دەستووری  عیراقدایە.  دەستووری عیراق دەستوورێکی پیرۆزە، مینیو نییە لە چێشتخانە ئەوەی هەڵبژێری کە بەدڵتە و ئەوەی رەتبکەیتەوە کە بەدڵت نییە، نەخێر دەستووری عیراقە و وەکو خۆی جێبەجێ دەکرێت.
هەڤاڵانی ئازیز.. گرفتی مووچەمان هەبوو، چارەسەرمان کرد بۆتان،  زۆر  بەپەلە،  بەڵام  ئایا  ئەوە  بەسە، نەخێر بەس نییە، بەشێکی بنەڕەتیی بووین لە کردنەوەی بۆریی نەوتەکە، بەڵام ئەوەش بەس نییە، ئیشمان زۆر ماوە، ئازیزان ئەم رێککەوتنانە دەبێت کۆنکرێتی بن، نابێت بە مەزاجی ئەم و ئەو تێکبچن، هێزی پیشمەرگە دەبێت وەکو سوپای عیراقی لێبێت، دەبێت مووچەی خۆی هەبێت، دەبێت هەموو ئەو ئیمتیازانەی هەبێت کە ئەوان هەیانە، هەروەها هێزی ئاسایشمان، پۆلیس، هەموویان دەبێت وابن.
هەڤاڵان...  سەیری  سعودیە  بکەن،  لەم چەند  ساڵەدا  سعودیە  چی  کردووە؟  خۆی دووردەخاتەوە  لە  نەوت،  ئایا  سعودییەکان شێت بوون؟ نەخێر ئەوان باش دەزانن کە رۆژێک دێت نەوت نامێنێت، ئەرێ کەس ئەم شتانە لەگەڵ ئێوەدا باس دەکات؟ بەرنامەی ئەم لایەنانە چییە؟ یەکێتیی نیشتمانیی کوردستان بەرنامەی هەیە بۆ ئەم شتانە، لە تەکنۆلۆژی سەنتەرەوە، لە ئەی ئایەوە، لە وزەی نوێبووەوە، چەندین بەرنامەمان هەیە، کە ئەگەر لە ئێستاوە دەستیپێنەکەین، لەدوای باران بارین چەترمان ناوێت.

 


دەزانم پرسیارێک هەیە زۆر لە من دەکرێت، بۆ حکومەتی کوردستان دانەمەزراوە؟ دووبارەی دەکەمەوە،  یەکێتیی  نیشتمانیی  کوردستان ئامانجی خزمەتکردنی ئێوەیە، من بەڵێنم دا بە ئێوە، بەناوی یەکێتیی نیشتمانیی کوردستانەوە، بەناوی حزبی شەهیدانەوە، بەناوی حزبی مام جەلال و تێکۆشەرەکان، ئێمە چەند بەڵێنێکمان دا بە ئێوە، تا من قەناعەت نەکەم بەو پۆستانە و  بەو  رێککەوتنانەی  لەگەڵ  لایەنەکانی  تر دەکرێن بۆ دروستکردنی حکومەت، تا من قەناعەت  نەکەم  کە  ئەم  حکومەتە  جیاواز دەبێت لە حکومەتەکەی تر، کە ئێمە نەتوانین وەکو  پێویست  بەڵێنەکانی  خۆمان  جێبەجێ بکەین، دڵنیابن دروستکردنی حکومەت هەر دوادەکەوێت، گلەیی مەکەن، سوپاسمان بکەن، کە وەکو لایەنەکانی تر هەر قسەتان بۆ ناکەین و درۆتان بۆ ناکەین، بەڵێنتان نادەینێ کە بەرنامەمان نەبێ جێبەجێ بکرێت. من دووبارەی دەکەمەوە، یەکێتیی نیشتمانیی کوردستان، کە بەڵێنێکیدا جێبەجێی دەکات، هەرگیز ناچینە ناو حکومەتێک کە نەتوانێت خزمەتی ئێوە بکات و خزمەتی ئەملا یان ئەولا بکات، نایکەین. یەکێتی هەر لەم سێ ساڵەدا چەندین جار عیراقی دوورخستووەتەوە لە کێشەی زۆر گەورە، لە رشتنی خوێن، یەکێتی و رەفیقەکانی یەکێتی بوون کە توانییان وابکەن کاتێک چواردەورمان ئاگری  تێبەربوو،  پڕیشکەکەشی  بەر  ئێمە نەکەوت، ئەوە یەکێتیی نیشتمانیی کوردستانە کە سێشەممە لە واشنتۆنە، پێنجشەممە لە تارانە،  یەکێتیی  نیشتمانیی  کوردستانە  کە هەینی لە مۆسکۆیە، دووشەممە لە بەریتانیایە. ئەمە حزب و رێبازەکەی مام جەلالە.
هەڤاڵانی  عیراق...  هەڤاڵانی  بەغدا،  هەڤاڵانی موسڵ،  هەڤاڵانی  شەنگال،  خوشک  و  برا شیعە  و  سوننەکانمان،  کرستیانەکانمان، تورکمانەکانمان،  ئێمە  حزبی  مام  جەلالین، کرستیان  بیت،  تورکمان  بیت،  شیعە  بیت یان سوننە بیت، ئێمە بە یەک چاو سەیرتان دەکەین، هیچمان ناوێت لە ئێوە بێجگە لە خزمەت، کەس نەزانێت ئێوە دەزانن چ لایەنێک چ پرۆژەیەکی وەرگرتووە لەم چەند ساڵە، چ لایەنێک چ پارەیەکی خواردووە لەبەغدا لەم چەند ساڵە، ئەرێ هەرگیز بیستووتانە یەکێتی شتی وا بکات؟ نەخێر و هەرگیز نایبیستن. سەیری کەرکوک بکەن، دۆخی کەرکوک ئێستا چەند  جیاوازە،  پێکهاتەکان  چۆن  بە  ئاشتی دەژین؟ ئامانجی ئێمە بۆ هەموو عیراق ئەوەیە، چەند عیراق بەهێز بێت، ئێمە ئەوەندە دڵمان خۆش دەبێت، چەند عیراق بەهێز بێت، ئەوەندەش کوردستان بەهێز دەبێت، چەند کوردستانیش بەهێز بێت، ئەوەندە عیراق بەهێز دەبێت. ئێمە خوشک و برای یەکترین، پێویستمان بەوە نییە بۆ خوشک و برای تر بگەڕێین لە دەرەوەی وڵاتەکەمان، با پەیوەندیمان هەبێت لەگەڵ هەموولایەک، با پەیوەندیمان باش بێت لەگەڵ هەموو وڵاتێک، ئێمە ئەوەمان هەیە، بەڵام ئەوەی زەرورە ئەمڕۆ بزووتنەوەیەکی نیشتمانییە، دوور لە دەستێوەردانی ئەملاو ئەولا،  عیراق  بۆ  عیراقییەکان،  کورد  بۆ کوردستان، هەمووشمان پێکەوە بۆ ئامانجێک کە ئەم عیراقە بۆ پێشەوە ببەین، ئەم عیراقە پیرۆزە  کە  ماتماتیک،  دەرمان،  فەلەکناسی هەمووی لێرەوە دروست بوو، بۆ ئەوەمان لەبیردەچێتەوە؟ ئێمە زۆر گەورەترین لەوەی خەڵک پێشبینی دەکات، روونتر بیڵێین: ناوەندی بڕیار دەبێت لەناو خۆماندا بێت، دەبێت لەناو کورد و عەرەبدا بێت، لەناو شیعە و سوننەدا بێت، لەناو تورکمان و ئێزدی بێت، لەناو برا ئازیزە کرستیانەکانمان بێت، ناوەندی بڕیار ئێمەین، هیچ وڵاتێکی تر نییە.
هەڤاڵان... دوو جار پێم وتوون، دووجاری تریش بەبیرتان دەهێنمەوە، دووجاری تریش دەیڵێم هەر یەکێتی دەتوانێت وەکو پێویست شەڕ و خەبات بۆ ئێوە بکات، دەتانەوێت بزانن دەنگ بە کێ بدەن؟ دەنگ بە یەکێتی بدەن، لیستی دوو دوو دوو  (222)